Có câu làm cà phê là nghề làm nghệ thuật. Kỹ thuật tạo hình nghệ thuật trên ly cà phê (Latte Art) là điều kiện “cần” ở một barista. Tuy nhiên, những barista đẳng cấp còn khiến Latte Art vươn đến tầm cao mới. Vậy Latte Art là gì? Đâu là những tiêu chí đánh giá sự thành công của Latte Art? Cùng Bean Up tìm hiểu qua bài viết này nhé!
1. Latte Art là gì?
Khó có thể nói chính xác nguồn gốc lịch sử của Latte Art. Bởi nghệ thuật này phát triển độc lập ở các quốc gia khác nhau. Tuy vậy, nhiều nguồn tin cho rằng nghệ thuật này xuất thân trên đất Ý – cội nguồn của cà phê espresso.
Latte Art là kỹ thuật tạo hình trên các loại cà phê sữa như latte, macchiato bằng cách rót sữa nóng được đánh bọt vào tách cà phê espresso nguyên chất. Bọt sữa trắng đồ trên nền nâu của cà phê sẽ tạo nên sự tương phản. Từ đó các hình ảnh và hoa văn sẽ dần nổi trên bề mặt.
Với hội yêu cà phê thì Latte Art là một phần không thể thiếu. Chúng khiến trải nghiệm uống cà phê trở nên quý giá hơn, và còn thể hiện cả tài nghề của người barista phía sau. Một hình vẽ “có tâm” sẽ chinh phục được cả những thực khách khó tính nhất.
Các hình vẽ trên ly cà phê phổ thông bao gồm trái tim, chiếc lá, hoa tulip,… Qua thời gian, các nghệ nhân barista còn sáng tạo ra những hình vẽ độc đáo hơn. Họ nâng tầm nghệ thuật Latte Art với những hình cầu kỳ như hình các loài động vật hay thậm chí là cả một bức tranh thiên nhiên.
Latte Art – nghệ thuật của ngành cà phê.
Song, để đạt “đỉnh cao” Latte Art, có những yếu tố cơ bản mà một người barista cần nắm chắc.
2. Yếu tố quyết định sự thành công của Latte Art
A. Chất lượng của bọt sữa
Quy trình tạo bọt (microfoam) là bước đầu tiên và quan trọng nhất cho một Latte Art “chuẩn bài”. Microfoam là sữa với kết cấu bọt mịn thường được tạo ra bởi đũa hơi (steam wand), thường được đặt bên cạnh các máy pha cà phê espresso.
Bọt sữa phải mịn, đúng chuẩn mới có thể vẽ Latte Art đẹp.
Microfoam “xịn” sẽ sáng bóng với các bọt bong bóng có kích thước siêu nhỏ, mềm mại. Như vậy mới có thể tạo một cấu trúc hình đẹp và tạo sự ngon miệng. Để tìm hiểu sâu hơn về kỹ năng tạo bọt sữa chuẩn, hãy theo dõi blog tiếp theo của Bean Up nhé!
B. Độ cao khi đổ sữa
Khi đổ sữa, barista cần chú ý phải đổ từ trên cao xuống và theo phương thẳng đứng vào chính giữa tách cà phê. Sau đó, di chuyển và điều chỉnh tay nhẹ nhàng theo quỹ đạo của từng loại hình cho đến khi hình vẽ nổi lên. Để chủ động hơn trong quá trình tạo hình, hãy tránh những thao tác đột ngột bạn nhé!
C. Vị trí khi đổ sữa
Tuỳ vào loại hình mà ta sẽ đổ sữa ở các vị trí khác nhau. Thêm vào đó, tách cà phê phải hướng một độ nghiêng nhất định. Một kiểu rót điển hình là rót trực tiếp liên tục và ít đường zig-zag. Thường kiểu rót này sẽ cho ra Latte Art trái tim, hình vẽ cơ bản cho các barista mới vào nghề.
D. Tốc độ và kích thước của dòng sữa
Một trong những thử thách để tạo hình Latte Art là khả năng điều chỉnh tốc độ dòng sữa. Việc đổ quá nhiều hoặc quá nhanh sẽ phá vỡ kết cấu hình vẽ. Tệ hơn, sữa sẽ tràn ra ngoài và tác phẩm nghệ thuật sẽ bị huỷ hoại trong tích tắc.
Bên cạnh tốc độ, kích thước dòng chảy quyết định nét to nhỏ tương ứng cho hình vẽ Latte Art. Nếu muốn tạo nét to và rõ, bạn cần đưa tay và mũi ca thấp đến gần miệng ly hơn. Ngược lại, nét nhỏ sẽ tạo ra khi bạn đưa tay lên cao.
E. Kỹ thuật và sự khéo léo của người Barista
Một hình vẽ hoàn hảo phải đến từ bàn tay điêu luyện của barista. Họ là người phải nắm vững những kiến thức và kỹ thuật cơ bản. Thêm vào đó, kinh nghiệm, sự khéo léo và óc sáng tạo cũng góp phần vào thành quả. Muốn trở thành Barista chuyên nghiệp để “vẽ” ra những Latte Art cho riêng mình? Bạn hãy đăng ký các khoá đào tạo barista tại Bean Up nhé!
Bean Up – đào tạo Barista chuyên nghiệp – Tìm hiểu về thông tin khoá học tại đây
3. Kỹ thuật vẽ Latte Art phổ biến
Thông thường có hai kiểu vẽ Latte Art. Thứ nhất là kiểu Free pouring (Rót tự do) và thứ hai là Etching (Khắc).
A. Free Pouring
Đây là kỹ thuật phổ biến và được sử dụng rộng rãi bởi nó đòi hỏi ít thời gian chuẩn bị. Hình vẽ được tạo ra theo chủ ý sáng tạo của người barista trong quá trình rót. Tuy đơn giản nhưng muốn tạo ra hình vẽ “chuẩn”, barista phải có một bàn tay thoải mái và tính kiên nhẫn.
Kỹ thuật Free pouring được sử dụng rộng rãi bởi tính đơn giản, nhanh gọn.
Để hình vẽ free pouring không nhàm chán, nhiều nơi đã sáng tạo ra latte art màu sắc. Điển hình như quán Cafe Lafayette ngay trung tâm thành phố Melbourne. Tạo hình trên ly cà phê của quán thường rực rỡ sắc màu để thu hút sự chú ý của thực khách. Các “hoạ sĩ” ở đây cũng rất điêu luyện với kỹ năng free pouring. Họ cho ra các hình vẽ đẹp mắt từ cơ bản như Latte Art tulip, trái tim đến các hình hoa hồng, cá ngựa đòi hỏi kỹ thuật cao.
Món cà phê latte cầu vồng làm nên tên tuổi của Cafe Lafayette.
B. Etching
Etching hay còn gọi là điêu khắc Latte Art là một kỹ thuật nâng cao. Đây là cách các barista gạo cội đã cho ra những bức tranh nghệ thuật ngay trên tách cà phê. Để etching, barista cần dụng cụ khắc là một chiếc bút vẽ chuyên dụng. Nó có cấu tạo chuyên dụng để thay đổi linh hoạt hai đầu bút. Như vậy mới có thể tạo ra nét thanh, nét đậm theo ý của người “hoạ sĩ”. Vì lớp bọt sữa dễ hoà tan nên barista cần hết sức tập trung và thao tác nhanh để vẽ thành công.
Etching là một kỹ thuật khó đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ.
Tại Melbourne, nhiều quán cafe đã tận dụng kỹ thuật này để tạo hình Latte Art động vật dễ thương, thu hút khách hàng. Twenty & Six Espresso hay Sardi Cafe là hai cái tên quen thuộc “đốn tim” thực khách với những hình Latte art “siêu cấp đáng yêu”. Những ly cà phê hình thỏ, mèo, gấu, pikachu thường được bắt gặp tại đây.
Tạo hình Latte Art dễ thương của Sardi. Nguồn: Instagram.
Kỹ thuật vẽ latte art etching được sử dụng tại quán Twenty & Six cafe. Nguồn: Instagram.
Kết
Có thể nói Latte Art làm tăng giá trị của một tách cà phê lên gấp bội. Nghệ thuật này chưa bao giờ khiến thực khách ngừng say đắm. Tuy vậy, đó là cả một quá trình tôi luyện và tâm huyết của barista, những hoạ sĩ đằng sau đang thổi hồn vào thức uống cà phê.
